یەكێك لەو خواردنانەی كە پێغەمبەری خوا (صلى الله عليه وسلم) زۆر گرنگی پێ داوەو دەكرێت بوترێت رۆژانە لە سفرە و خوانی پێغەمبەری خوادا (صلى الله عليه وسلم) هەبووەو زۆرجار لە بری ژەمەخواردن بووە، بریتیە لە خورما، چونكە هەم لە ناوچەكەدا زۆر بوو، هەم خورما جیاواز لە زۆر خواردنی تر كۆمەڵێك تایبەتمەندی هەیە، پێغەمبەری خوایش (صلى الله عليه وسلم) دەفەرموێت (لاَ يَجُوعُ أَهْلُ بَيْتٍ عِنْدَهُمُ التَّمْرُ)،[1] (خەڵكی ماڵێ تووشی برسێتی نابن مادەم خورمایان لا هەبێ).

بە داخەوە تا ئێستاش پەیڕەو و پرۆگرامێكی دروستمان بۆ خواردن نیە، یەكێك لە كێشەكانی ئێمە ئەوەیە كە گرنگیەكی زۆر ئەدەین بە هەڵگرتنی خواردن و كۆگاكانمان پڕخۆراك دەكەین، گرنگ لامان زۆری خۆراكی بەردەستە، بەلآم گرنگی نادەین بە بەهای خۆراكی خواردنەكەو تایبەتمەندیەكانی، پێویستە زیاتر گرنگی بەمەیان بدەین، بیر لەوە بكەینەوە فلآنە خۆراك لەم روانگەوە شیاوی هەڵگرتن نیە، فلآنە خواردن پێویستە مانگی جارێك بخورێت و نابێت زۆری لێ هەڵبگیرێت، كەچی زۆربەی ماڵەكانمان لەمڕۆدا برنجی تێدا نەمێنێت، هەموان گیرۆدە دەبن بەدەست ئامادەكردنی خوانێكەوەو نازانن چی بخۆن و دەشڵەژێن، لەكاتێكدا زۆربەشمان نازانین سوودو زیانەكانی برنج چین؟ چەندە سوودی هەیە بۆ منداڵ؟ چۆن خوومان دایە برنج و وازمان هێنا لە خواردنی كوردەواری جاران كە خواردنێكی زۆر حەكیم بووە، كەچی ئەمڕۆ گاڵتەیان پێ دەكرێت، لەوەش دڵنیابن رۆژگارێ دێت نەوەكانمان بە سەرسوڕمان و ناڕەزایەتیەوە واقیان وڕ دەمێنێ لەوەی چۆن ئەمڕۆ ئێمە خواردنی لەم چەشنەمان خواردووە؟! چۆن پزیشكەكان رێگەیان داوە هێندە خوو بدەینە برنج خواردن و زۆرخۆری؟! بڵێیت كەناڵی تەلەفزیۆنی و ئینتەرنێتیان هەبووبێت؟! بڵێیت ئاگایان لە دنیا بووبێت و كەسێك نەبووبێت پێیان بڵێت ئەم خواردنە ناتەندروستە؟ چاوەڕێ بكەن بزانن دوو رۆژی تر چۆن نەوەكانمان لەسەر سیستمی خۆراكیمان سەركۆنەمان دەكەن، بەڵكو دەبێت خۆمان سەركۆنەی خۆمان بكەین، ئەو هەموو نەخۆشیە جۆربەجۆرەی ئەمڕۆ بلآوبوونەتەوە هۆكارەكەی چیە؟ بەرزبوونەوەی رێژەی شێرپەنجە بە چ هۆكارێكە؟ هۆكارە سەرەكیەكەی پەیوەندی بە خواردنمانەوە هەیە، بەشێكی دی پەیوەندی بە هۆكارەكانی تری وەك پیسبوونی ژینگەوە هەیە، چونكە كەمن ئەو كەسانەی خۆیان دەپارێزن لە خواردنە ناتەندروستەكان، ماركێتەكان پڕن لە خواردنی لەقوتوونراو، وەلێ خواردنە تازەو خۆماڵیەكان زۆر كەم، ئەگەر ئەمانە بازاڕیان نەبوایە دادەخران یان لە بری خورادنی لەقوتوونراو ناچار دەبوون خواردنی خۆماڵی بخەنەبەردەست، بەلآم دیارە كۆمەڵگەكەمان زیاتر بایەخ بەو خواردنە ئامادەكراوانە دەدات، دەی ئەمە هۆكارە گەورەكەی زیادبوونی تووشبوانی شێرپەنجەیە.

نۆرینگەكانی پزیشكانی تایبەتمەندی گەدە و ریخۆڵە و كۆڵۆن هەمیشە قەرەباڵغن، نەخۆشیەكانی جگەر زۆر بون، هۆكارەكەشی دووبارە خواردنی ناتەندروست و سیستمی خۆراكی نادروستە.

ئەو كەسانەی گیرۆدەی دەست ئازار و نەخۆشیەكانی گەدە و ریخۆڵەن، هۆكارەكەی تێكچوونی سیستمی خواردنیانە، چونكە ئەو جۆرە كەسانە زیاتر گرنگی دەدەن بە سێ ژەهرە سپیەكە (شەكر، خوێ، ئاردی سفر)، دواتر خوویان گرتووە بە خواردنی برنجەوە، بۆیە تەندروستییان تێكچووە.

لە بەرامبەر ئەم جۆرە خۆراكانەدا، پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) رێنماییمان دەكات گرنگی بدەین بە خورما، هەوڵ بدەین زیاتر خورما لە ماڵەكانماندا هەبێت، چونكە لە زۆر كێشەی تەندروستی دەرباز ئەبیت، برسێتی لە ماڵەكاندا ناهێڵێت، لەوانەیە خەڵكانێ وا بزانن مەبەست ئەوەیە هەركەس خورما نەخوات هەست بە برسێتی دەكات، نەخێر، بەڵكو مەبەست ئەوەیە هەركەس خورما بخوات لە روی ڤیتامین و وزەی پێویستی لەشەوە تێر دەبێت و برسێتی رووی تێناكات، خورما یەكێكە لە بەتامترین شیرینیەكان، حەڵواش كە یەكێكە لە شیرینیە بەتامەكان، دووبارە ئەویش لە خورما دروست ئەكرێت، جگە لەوەی تێچووی كڕینی خورما زۆر كەمترە لە تێچووی كڕینی شیرینیەكانی تر، خورما پرە لە كالیسیۆم و فسفۆڕ و پۆتاسیۆم و مەگنیسیۆم و مەنگەنیز و جۆرەها ڤیتامین و ..هتد، پێویستیە سەرەكیەكانی لەش دابین دەكات، پێویستە هەر مرۆڤێ هیچ نەبێت لە رۆژێكدا خورمایەك بخوات.