نامش خالد بن ولید بن مغیره مخزومی است، ملقب به شمشیر خدا ، کنیه او ابوسلیمان است، یکی از معروفترین و بزرگترین اصحاب پیامبر(ﷺ) بود که در تاریخ اسلامی نقش بسیار مهمی را ایفا  کرده است و یکی از رهبران فتوحات اسلامی بود.

پدر خالد که نامش ولید بود، یکی از معروفترین اشخاص قبیله قریش بود ، در عین حال یکی از مخالفان سرسخت پیامبر(ﷺ) بود.

خالد در زمان جاهلیت، در قبیله قریش جایگاه مهمی داشت ، که عبارت بود از مسئول سربازی،  هرکدام از آماده سازی سربازی و تمرین و آموزش و همچنین در جنگ رهبر سواره نظام بود.

در جنگ اُحد ، خالد سرلشکری سواره نظام کفار را بر عهده داشت که تعداد آنها نزدیک صد سواره نظام بود، هنگامی که تیراندازان سپاه اسلام کوه را تخلیه کردند ، خالد آن را تماشا کرد و فهمید تعداد کمی از سربازان در آنجا باقی مانده اند ، پس از پشت به آنها حمله کرد و همه آنها را کشت و به مسلمانان حمله کرد،  به این دلیل شکست کفار را در اُحد به پیروزی تغییر داد.

در جنگ خندق و حادثه حدیبیه هم ، دوباره خالد فرماندهی سواره نظام سپاه کفار را بر عهده داشت .

در حج عمره ی بعد صلح حدیبیه که مسلمانان جهت انجام عمره رفتند، پیامبر(ﷺ) در آنجا به ولید برادر خالد فرمود(خالد کسی نیست که خود را از اسلام غافل کند ، اگر از قدرت و تواناییش در راه اسلام  با مسلمانان بر ضد کفار استفاده می کرد ، برای او  بهتر بود ، با اطمینان او را رهبر سپاه مسلمانان می کردیم )، ولید هم این خبر برای خالد بازگو کرد، خالد که این را شنید سخن بر او تأثیر گذاشت و باعث شد که خالد مسلمان شود و به مدینه هجرت کرد. 

 پیامبر(ﷺ) برای خالد دعا کرد و فرمود (خدایا از تمام موانعی که خالد بر سر راه و دعوتت قرار داد بگذر و او را ببخش ).

بعد از آن خالد در خدمت پیامبر(ﷺ) بود و می خواست با خدمت به اسلام، خطاهای گذشته خود را جبران کند.

هنگامی که در غزوه مؤته سپاه اسلام شکست خورد و هر سه فرمانده سپاه شهید شدند، خالد فرماندهی سپاه را برعهده گرفت و توانست سپاه مسلمانان را پیروز کند.

پیامبر(ﷺ) برای خالد دعا میکرد و می فرمود (خدایا ، خالد شمشیری از شمشیرهای خودت است، پس بواسطه او پیروزی عطا کنی).

قبل از فتح مکه ، پیامبر(ﷺ) نابودکردن بتهای  ودّ  و لات و عُزا و فرماندهی چند سپاه که خودشان در آن شرکت نداشتند را به خالد سپرد و او نیز وظایفش را به خوبی انجام داد.

در زمان خلافت ابوبکرصدیق ، خالد بن ولید مسئول مجازات کسانی بود که از اسلام روی برگردانده بودند و توانست با موفقیت نقشه دعوت و تلاش پیامبران دروغین و سپاه مرتدین را نابود سازد، که سخت ترین آنها سپاه مسیلمه کذّاب بود.

بعدا، خالد فرماندهی فتوحات مناطق عراق را برعهده گرفت و چند پیروزی بی نظیری را کسب کرد، قبل از آنکه اوضاع مسلمانان در فتوحات شام رو به ضعف برود، خالد همراه سپاهش به طرف شام حرکت کرد و توانست سپاه مسلمانان را پیروز کند .

زمانی که عمر بن خطاب خلیفه شد، خالد بن ولید را از جایگاهش برکنار کرد و ابوعبیده را جایگزین وی قرار داد، خالد هم تحت فرماندهی ابوعبیده باقی ماند و  به جهاد ادامه داد.

سرانجام در سال بیست و یکم هجری وفات کرد، آن زمان 60 سال سن داشت .

خالد گریه می کرد و می گفت در آن همه جنگ شرکت کردم ، بدنم یک جای بدون زخم ندارد، یا  شمشیر به آن اصابت کرده یا شلاق یا تیر، ولی حالا من در رختخواب جان می سپارم .