نامش حفصه دختر عمر بن خطاب و نام مادرش زینب بنت مظعون .
حفصه پنج سال قبل از رسالت پیامبر(ﷺ) بدنیا آمد، در آن هنگام کفار قریش کعبه را بازسازی می کردند.
حفصه همسر خُنیس بن حذافه سهمی بود، همسر او خیلی زود به اسلام ایمان آورد ، او یکی از مهاجران به حبشه بود، بعد از آن بازگشت و به مدینه رفت ، در آنجا هم در غزوه های بدر و اُحد شرکت کرد، در غزوه اُحد خنیس مجروح شد و جراحتش عمیق شد و به همین دلیل فوت کرد، بعدا پیامبر(ﷺ) حفصه را به همسری خود برگزید.
هنگامی که حفصه بیوه شد، پدرش عمر تصمیم گرفت یک همسر مناسب برای دخترش انتخاب کند، به همین دلیل به ابوبکر پیشنهاد کرد که او را به همسری برگزیند، ولی ابوبکر راضی به این کار نشد ، بعد از آن به حضرت عثمان پیشنهاد کرد و ایشان نیز راضی به این کار نشد، عمر خیلی ناراحت شد و افسردگی در وی ظاهر شد و نزد پیامبر(ﷺ) رفت و گله مند شد و ماجرا را برای ایشان تعریف کرد و ایشان نیز فرمودند(کسی بهتر از عثمان حفصه را به همسری قبول می کند و عثمان نیز کسی بهتر از حفصه را به همسری انتخاب می کند)، به همین خاطر پیامبر(ﷺ) از حفصه خواستگاری کرد و او را به همسری برگزید ، بعدا که ابوبکر عمر را دید و گفت از من دلخور نباش چون من شنیده بودم که پیامبر(ﷺ) درباره حفصه صحبت می کرد ، به همین دلیل این را به تو نگفتم که راز پیامبر (ﷺ) را آشکار نکنم ، مطمئنا اگر پیامبر(ﷺ) حفصه را به همسری برنمی گزید من او را از تو خواستگاری می کردم و به همسری بر می گزیدم.
پیامبر(ﷺ) بعد از عایشه حفصه را به همسری برگزیده است.
بعد از اینکه پیامبر(ﷺ) وفات فرمودند و تصمیم گرفته شد که قرآن را جمع آوری کنند، زید را برای این کار انتخاب کردند و بعدا تمام قرآن را دوباره نوشتند ، بعد از آن ابوبکر آن نسخه را به عمر بن خطاب تحویل داد ، بعد از وفات عمر، آن نسخه قرآن نزد حفصه مادر مومنان باقی ماند، در زمان خلافت حضرت عثمان خلیفه از حفصه خواست آن نسخه از قرآن را که نزدشان است را بیاورد تا همه مسلمانان با یک سبک خواندن قرآن متحد شوند.
سرانجام حفصه مادر مومنان، در ماه شعبان سال چهل و پنجم هجری و در سن شصت سالگی وفات کرد.
حفصه مادر مومنان تعدادی احادیث را از پیامبر(ﷺ) نقل کرده است ، تعداد آن احادیثی که از مادر مومنان روایت شده است ، شصت حدیث می باشد.